گلیم قشقایی

گلیم 4 متری

اندازه‌های دقیق 290*134 سانتی‌متر

آسمان شب به‌احتمال زیاد زیباترین تصویر برای عشایر است. تماشای ستاره‌ها و نقش‌هایی که در آسمان می‌توان با ستاره‌ها ساخت شاید عمیق‌ترین و دلچسب‌ترین سرگرمی روزگارهای نه‌چندان دور بوده است. همین موضوع باعث شده تا اعتقاد به صور فلکی در نیاکان ما ریشه‌دار باشد و بسیاری از بافنده‌های عشایر نقش‌هایی را که در آسمان تماشا می‌کنند، روی دست‌بافته‌هایشان بیاورند تا روی زمین هم، آسمان تکرار شود.

صور فلکی خرچنگ در نقش گلیم:

خرچنگ یکی از صور فلکی و نمادی برای رفع بلا و مصیبت است. بافندۀ این گلیم در متن این اثر تا جای امکان خرچنگ‌هایی را با رنگ‌های شادی که از قشقایی‌ها سراغ داریم بافته است. شما در متن سرمه‌ای این گلیم چهل‌وهشت خرچنگ کامل و چهار خرچنگ را به شکل نیمه می‌بینید. اصرار بافنده برای خالی نگذاشتن متن گلیم بسیار جالب است. در پایین گلیم، در هر گوشه میان خرچنگ‌ها، هر جایی که فضای خالی وجود داشته با نماد لوزی (نشان دفع چشم زخم) بافت زده است. در قسمت بالایی بافت، شکل دفرمه‌ای از برگ‌هایی را که در حاشیۀ اول گلیم هم دیده می‌شود، جایگزین این لوزی‌ها کرده است.

لاک‌پشت در نقش گلیم:

اما نکتۀ هیجان‌انگیز بعدی این گلیم نقش لاک‌پشت در آخرین حاشیه است. پس‌از ۴۸ خرچنگ، حالا با  ۹۶ لاک‌پشت مواجه هستیم. لاک‌پشت‌هایی که دورتادور این گلیم به‌نشان طول عمر بالا و باروری نشسته‌اند.

می‌گویند فرش‌هایی را که در آن نماد لاک‌پشت به کار رفته است، معمولا مادری برای دخترش بافته تا طول عمر زیادی داشته باشد و بچه‌های زیادی به دنیا بیاورد.‌

در سراسر گلیم چند غلط به چشم می‌آید که زیبایی کار را دوچندان کرده‌اند. نقش‌های موجود در قسمت‌های خالی بین خرچنگ‌ها هر کدام متفاوت از دیگری است. حاشیه‌های دندانه‌ای که از خط مستقیم در آمده و پشت‌بند آن برای یک لاک‌پشت انگار یک دست بیشتر بافته شده است.‌

همۀ این داستان‌ها نشان می‌دهد ما با اثر بافنده‌ای روبه‌رو هستیم که بی‌نهایت باورهای عمیقی به اسطوره‌ها داشته و کاملا خودخواسته، خودانگیخته و جسورانه این گلیم را روی دار برده است. قاعدتا برای او این اثر فقط یک کاربرد نداشته و انتظارهای بیشتری از زیبایی‌هایش داشته است.